Stoomtram op Erica

De tramlijn Coevorden – Ter Apel liep vanuit Coevorden via Zuidoost-Drenthe naar Ter Apel. De stroomtramlijn is aangelegd door de Dedemsvaartsche Stoomtramweg-Maatschappij (DSM) tussen 1899 en 1907. De lijn is een verlenging  naar de veenontginningen in Zuidoost Drenthe. De tram was vooral van belang voor het goederenvervoer, zoals het transport van turfstrooisel en kolen. Het turfstrooisel werd vervoerd vanaf het Amsterdamscheveld.

Losse wagon stoomtram op Erica

Hier lag een 7 kilometer lange zijlijn van de Griendtsveen Turfstrooisel Maatschappij. Het turfstrooisel met bestemming Duitsland, Amsterdam en zelfs Groot-Brittannië werd overgeslagen op treinen of schepen in Coevorden, in Dedemsvaart en in Zwolle. Daarnaast heeft er tot in de jaren 30 ook personenvervoer plaatsgevonden. De laatste personentrams rijden op 16 oktober 1933. De trams mochten namelijk niet harder dan 20 kilometer per uur rijden. Al het personenvervoer werd daarna met bussen verricht. Het eerste deel van de lijn van Coevorden naar het Amsterdamscheveld werd geopend in 1899. In hetzelfde jaar werd de tram al doorgetrokken naar Nieuw-Amsterdam. In 1902 werd Erica bereikt en twee jaar later Klazienaveen. In 1907 kwam de tram tot aan Emmer-Compascuum en het eindpunt Ter Apel. Na 1931 zakte ook het transport van turfstrooisel sterk in, in 1942 werd de lijn opgebroken.
Bron: Wikipedia

Ruim acht jaar zijn noeste arbeiders bezig geweest om het spoor aan te leggen voor de stoomtram tussen het Drentse Coevorden en het Groningse Ter Apel. In Zuidoost Drenthe moesten op het traject ook tientallen bruggen over de kanalen en wijken worden aangelegd. Van deze werkzaamheden werden zelden foto’s gemaakt. Evenals rangeeraangelegenheden als losse wagons zijn zeldzaam.

Bouw trambrug over de viaductstraat Ter Apel
Bouw trambrug over de viaductstraat Ter Apel

aanleg tramspoor klein

Op Erica werd goederen uitgeladen en opgeslagen in een schuur achter café Hof. Ondertussen werd vanuit de locomotief een slang uitgerold naar het kanaal om de watertank te vullen. Daarna vertrok de tram dampend en sissend naar Klazienaveen of op zijn retour naar Nieuw Amsterdam. Gedurende de dag kwamen inwoners van Erica naar de schuur om poststukken e.d. te halen of op te sturen. Tot 1942. Toen kwamen de Duitsers alles ophalen wat van ijzer was, het spoor verdween. Ook het spoor langs het Dommerskanaal naar het Griendsveen. Er gaan geruchten dat het spoor naar Oekraïne werd getransporteerd, voor het aanleggen van een smalspoor aldaar. Gezien het tekort aan ijzer klinkt naar de Duitse oorlogsmachine logischer.

In de decennia daarna werden alle trambruggen opgeruimd. Alleen dorpen met enig historisch besef wisten enkele exemplaren te behouden. Bargercompas heeft een orginele trambrug in het Veenpark terwijl het dorp nooit op de tramroute heeft gelegen. Het is de Oosterveenschebrug, een van de vier trambruggen die op Erica hebben gelegen. De Oosterveenschebrug lag ooit over de Ensingwijk.

Oosterveensche brug te Erica
Oosterveensche brug te Erica
Trambrug over de Waardwijk Cementwijk) op Erica
Trambrug over de Waardwijk Cementwijk) op Erica

 

 

 

 

 

 

Er bestaat geen kaarten van de historische stoomtramroute Coevorden-Ter Apel waarop alle trambruggen zijn aangegeven. Voor de locatie van de trambruggen moest ik veel oude kaarten raadplegen. Het resultaat hieronder is een unieke kaart van de historische stoomtramroute tussen Coevorden en Ter Apel met daarop aangegeven de locaties van alle trambruggen.

Geschreven door Henk Beukers

De historische stoomtramroute tussen Coevorden en Ter Apel met alle locaties van de trambruggen.
De historische stoomtramroute tussen Coevorden en Ter Apel met alle locaties van de trambruggen.

 


Geplaatst

in

door

Tags:

Reacties

3 reacties op “Stoomtram op Erica”

  1. Freddy Soer avatar
    Freddy Soer

    Geachte heer Beukers, beste Henk,

    In de eerste plaats mijn grote complimenten voor al het archief- en ander onderzoekswerk dat vooraf ging aan uw voor mij buitengewoon interessante en leuke website over de stoomtramlijn Coevorden-Ter Apel van de Dedemvaartsche Stoomtramweg Maatschappij.

    Mijn familie van moeders kant, de familie Boxem, komt uit Nieuw-Amsterdam. Mijn opa en oma woonden aan de Zijtak Westzijde 86, terwijl mijn tante Olga (zus van mijn oma) iets verderop woonde.

    Nu vroeg mijn broer me laatst of er misschien nog foto’s bestonden van de tram langs de Zijtak, of van de trambruggen waar u zo mooi de locatie van aangeeft op het unieke kaartje!

    Ik zal ook nog eens bij het Drents Archief op onderzoek uitgaan. In elk geval hartelijk dank voor uw antwoord en nogmaals veel waardering voor uw historische website.

    Met vriendelijke groeten,

    Freddy Soer
    Groningen

  2. Toon Steenmeijer avatar
    Toon Steenmeijer

    Wat doet een vierkante tramlocomotief van de RTM met een wagen suikerbieten hier bovenaan de pagina ?

    1. H. Beukers avatar
      H. Beukers

      Je hebt gelijk Toon. Foto is nu een Stoomtram van de DSM bij de remise in Heemse ,Tram 23

Laat een antwoord achter aan Toon Steenmeijer Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *